Brilliant markaðshugmynd eða skerðing persónufrelsis?

Hugmyndin er bráðsnjöll en ég er ekki viss um að hún standist skoðun persónuverndar sem dæmi. Vissulega mundi svona aðgerð vekja athygli, að minnsta kosti um stund, og væntanlega vinna til markaðsverðlauna einhvers staðar sem enginn þekkir. Inspired By Iceland herferðinn fekk einmitt svoleiðis verðlaun um daginn.

Og nú er ég ekki að gera lítið úr herferðinni sem slíkri en það er auðvitað umhugsunarefni að fótboltamenn úr Stjörnunni fái meiri athyggli á vefnum fyrir "fagn" eftir að skora mark en samstillt átak væntanlega færustu markaðsmanna landsins sem fengu milljónir til ráðstöfunar.

Persónulega hugnast mér ekki að vera í beinni útsendingu á 150 vinsælum ferðamannastöðum á landinu. Ef svona myndavélar verða settar upp þá verður að tryggja að ekki sé hægt að þekkja fólk á myndunum.

Vilja vefmyndavélar á Íslandi

Ferðaþjónustan skilar nógum tekjum til að greiða fyrir framkvæmdir á ferðamannastöðum

Tillögur um gjaldtöku á ferðamannastöðum er auðvitað dæmi um nýjan skatt.

Sérstakur skattur á ferðamenn er óþarfur þar sem núverandi skatttekjur af ferðamönnum eru nægar nú þegar.

Í fyrsta lagi skapa 500.000 erlendir ferðamenn + 100.000 af skemmtiferðaskipum um 8.000 störf sem skilar tekjuskatti í ríkissjóð.

Í öðru lagi fær ríkið virðisaukaskatt af þjónustu og verslun ferðamanna.

Mikilvægt er að hlúa að ferðamannastöðum sem margir liggja undir skemmdum, t.d. okkar aðal náttúruperla - hverasvæðið við Geysi. Ríkið verður að taka af skarið og kaupa þetta einkaland fyrir komandi kynslóðir.

Af tvennu illu er skattur á ferðamenn betri kostur en að íslenskar náttúruperlur skemmist vegna ágangs ferðamanna.

En að stjórnmálamenn skuli ekki hafa tryggt fjármagn úr sameginlegum sjóðum til umsjónar, viðhalds og uppbyggingar ferðamannastaða er forkastanlegt.

Andstaða við gistináttagjald

Eru fjöldaferðamannastaðir slæmir?

Hvers vegna eru leiðsögumenn ofurnæmir fyrir þróun fjöldaferðamennsku á Íslandi á meðan almenningur og stjórnvöld kæra sig kollótt?

Margir leiðögumenn kollegar mínir hugsa með hryllingi til Geysissvæðisins í tvennum skilningi. Í fyrsta lagi vegna þess að staðurinn er í mikilli niðurníðslu og í öðru lagi vegna þess að hrikalegur fjöldi ferðamanna suma daga dregur úr mjög úr jákvæðri upplifun af svæðinu.

Í hádeginu suma daga á sumrin spígspora um svæðið allt að 6.000 manns, langflestir um hádegisbilið milli klukkan 11 og 15.

Í mínum huga er Geysisvæðið skólabókardæmi um fjöldaferðamannastað (e. mass tourism attraction) en aldrei er minnst á þessa staðreynd í upplýsingar- og kynningarefni Ferðamálastofu né söluaðila ferðaþjónustu, væntanlega vegna þess að fjöldaferðamennska (e. mass tourism) er neikvæð í hugum ferðamanna, einkum þeirra sem fara gagngert til lands til að upplifa náttúruna eins og um 80 prósent erlendra ferðamanna sem koma hingað til lands segjast gera.

Póstmódernísk skrif lýsa gjarna Amerískum nútíma-ferðamannastöðum á þann hátt að þeir endurspegli hluta af póstmódernískum kenningum í því að leggja áherslu á manngerða og óekta hluti, skírskota til fjöldans, líkja eftir sögulegum staðreyndum, og leitast við að sýna fullkomna útgáfu af þeim sjálfum.

Þetta er þröng og breyngluð sýn sem ekki tekur vinsældir og fjölda slíkra staða í Amerísku landslagi með í reikninginn, sem kallar á svar við þeirri spurningu hvaða merkingu staðirnir hafa í hugum þátttakenda, því slík ófræging amerískrar fjöldamenningar og fjöldaferðamannastaða þröngvar fram sjónarmiðum elítu sem er blind fyrir öðru en eigin hugmyndum (Edward Bruner, 1994).

Leiðsögumenn sem ég hef rætt við á förnum vegi eru flestir ef ekki allir sammála því að fjöldi ferðamanna á Geysissvæðinu er alltof mikill suma daga. Þeir hafa ennfremur fylgst með stækkun verslunar og hótels, byggingu smáhýsa, sundlaugar og gestastofu sem líkir eftir sögulegum staðreyndum - sem e.t.v. leitast við að sýna fullkomna útgáfu af Geysisvæðinu.

Þótt leiðsögumenn séu í grundvallaratriðum á móti uppbyggingu sem hér er lýst þá er þeim ljóst að ákveðin þjónusta er nauðsynleg á vinsælum ferðamannastöðum.

Leiðsögumenn leggja mikla áherslu á fyrirbyggjandi aðgerðir á fjöldaferðamannastöðum eins og á Geysissvæðinu í því sjónarmiði að fyrirbyggja slys að svo miklu leyti sem það er hægt, og til þess að vernda náttúruna.

Ástandið við Geysi er svo slæmt að sumir leiðsögumenn eru mjög ósáttir við að stoppa þar - en gera það samt vegna þess að staðurinn er rækilega kynntur í leiðarlýsingu.

Hvers vegna ætli leiðsögumenn séu svona ofurnæmir fyrir þróun fjöldaferðamennsku á Íslandi á meðan almenningur og stjórnvöld kæra sig kollótt?

Ef svo er - hvað er það sem veldur?

Mig grunar að margir Íslendingar sem ferðast um landið í sumar komi til með að ranka við sér.

Landeigendur vilja að ríkið bjargi Geysissvæðinu

Landeigendur við Geysi hafa komið sér saman um málamiðlun í samningum við ríkið. Þeir telja brýnt að forða hverasvæðinu frá frekari skemmdum af mannavöldum og að ríkið eignist landið innan girðingar að fullu.
 
Landeigendur hafa samþykkt, fyrir sitt leyti, að selja ríkinu eingöngu landið innan girðingar á Geysissvæðinu en undanskilja votlendissvæði og heitavatnsréttindi sem flækt hafa samningsmálin.
 
Af 20 hekturum landsins innan girðingar á ríkið tæplega 7 en á því landi eru hverirnir Blesi, Geysir og Stokkur. Landeigendur eiga landið umhverfis hverina, samtals 13 hektara.

Votlendið sem útaf stendur er 400 hektarar og er stærsta samfellda votlendi á Suðurlandi. Á landinu er ríkulegt fuglalíf. Í samingum hefur ríkið lagt áherslu á að þetta land verði friðað. Eigendur telja á móti að þeim ber að fá greiðslu fyrir landið í samræmi við rýrnun á notkunarmöguleikum þess.

Landeigendur eiga heitavatnsrétt í hverasvæðinu við Geysi sem nýttur er til húsahitunar. Í vor var rætt um að Orkuveita Reykjavíkur leggði heitavatnsrör til svæðisins, hugsanlega frá Reykjum, en nú er ljóst að ekkert verður af því á næstunni.

Ferðamenn sluppu naumlega frá lífshættulegri baðferð í Geysi

Bresk hjón á fimmtugsaldri sluppu naumlega frá brunaslysi við goshverinn Geysi í Haukadal um hádegisbilið þann 29. desember sl.

Heitt vatn gaus upp í loft og nokkrir dropar féllu á bak hjónanna um leið og þau hlupu frá hvernum. Það var þeim til happs að þau voru íklædd þykkum úlpum þannig að þau sakaði ekki. Hjónin voru síðust í 10-12 manna hópi til að fara uppúr Geysi. Hverinn var við það að gjósa. Fyrir einskæra tilviljun átti leiðsögumaður leið hjá og heyrði dynki sem eru fyrirboði goss. Hann áttaði sig á hættunni sem steðjaði að fólkinu og hrópaði viðvörunarorð til hjónanna. Þau brugðust við og forðuðu sér uppúr hvernum. Lesið nánar á vefsíðu Félags leiðsögumanna.